Bloemen herkennen: welke plant?

Heb je bloeiende planten in je moestuin staan, maar weet je niet welke planten dat zijn? Misschien herken je de bloemen dan wel van de foto's hieronder. Kijk, voel en ruik goed, zonder de plant eerst te proeven als je nog niet weet wat het is natuurlijk. Het is niet altijd direct duidelijk, maar de bloemen van een plant geven je meestal erg veel hints!

Dit artikel richt zich specifiek op bloemen van moestuin planten. Zie ook het zaden herkennen artikel:

Welk plantje bloeit daar zo mooi?

Planten herkennen blijft een vak apart. Toch kan je niet alleen aan het blad en de zaden, zeker ook aan de bloemen zien welk soort het is. Je ziet misschien niet exact welke plant het is, maar je komt aardig in de buurt. De bloemen van planten uit dezelfde familie lijken vaak enorm op elkaar. Zo weet je dat het om een bepaalde plantenfamilie gaat.

Bloemen zijn een stuk makkelijker te herkennen dan zaden. Bekijk hieronder per groep met foto's om welke plantenfamilie het gaat.

Look-familie

In de volgorde van de foto's hieronder zijn dit: sjalotten en bieslook bloemen. Allemaal planten uit de nachtschadefamilie. Deze zijn duidelijk te herkennen aan de gekreukelde bloemblaadjes, maar vooral aan het middenstukje. In het midden van de bloemen zit steeds een kegelvormig groepje meeldraden, of een omhulsel dat lijkt op meeldraden.

Kruisbloemen-familie

In de volgorde van de foto's hieronder zijn dit: rucola en koolzaad bloemen. Dit zijn dus allemaal koolsoorten, ook al vallen ze daar niet allemaal onder bij de wisselteelt. Eigenlijk is dit een hele makkelijke familie om te herkennen. De kruisbloemenfamilie maakt namelijk bloemen, waarvan de vier bloemblaadjes in een recht kruis staan.

Bij de meeste planten uit deze familie zijn de bloemblaadjes fel geel van kleur. Er zijn natuurlijk uitzonderingen zoals bijvoorbeeld rucola hieronder. De meeste bloemen van koolsoorten (kruisbloemigen) groeien in groepjes, zoals te zien is bij de koolzaad bloemen. Ook daar staan de bloemblaadjes in een kruis tegenover elkaar.

We hebben helaas geen foto's van broccoli, spitskool of bloemkool bloemen. Dit komt doordat we deze planten eigenlijk nooit laten doorschieten, dan kan je ze niet meer oogsten. De foto's van o.a. broccoli en bloemkool lijken sterk op die van de foto hieronder van koolzaad. Ook daarvan zijn de bloemetjes eigenlijk altijd geel van kleur.

Komkommer-familie

In de volgorde van de foto's hieronder zijn dit: komkommer, meloen, watermeloen, sopropo, pompoen en courgette bloemen. Dit zijn dus allemaal planten uit de komkommerfamilie. Voor zo ver mij bekend is, zijn alle bloemetjes uit de familie geelgekleurd. Misschien zijn er uitzonderingen die we hier nog niet kennen.

Het overgrote deel van de planten uit de familie maken eenslachtige bloemen en zijn éénhuizig. Een aantal zijn zelfbestuivend. De meeste maken mannelijke en vrouwelijke bloemen. De vrouwelijke bloemen hebben dan altijd een klein vruchtje achter de bloem zitten. Bijvoorbeeld een klein rond meloentje of een klein komkommertje.

Ook kan je bij vrijwel alle planten uit deze familie hechtrankjes vinden. Er zijn enkele uitzonderingen zoals de courgette, behalve de klimcourgette, die geen hechtrankjes maken. Over het algemeen is ook de vorm en structuur van alle bloemetjes heel herkenbaar. Je ziet hieraan duidelijk dat het een plant uit de komkommerfamilie is.

Nachtschade-familie

In de volgorde van de foto's hieronder zijn dit: tomaat, aardappel, aubergine, paprika en peper bloemen. Bloemen van planten uit de nachtschadefamilie, zijn redelijk makkelijk te herkennen. Ze hebben allemaal een kegeltje van meeldraden in het midden. Bij de meeste soorten zit er exact in het midden een steeltje met een groen bolletje erop. Dat is dan de stamper.

Daarnaast hebben ze meestal 5-6 bloemblaadjes, die er bij sommige soorten ook breed en gekreukt kunnen uitzien. Bij de paprika en peper staat dit kegeltje open. Bij tomaten is dit kegeltje vaak gesloten, waardoor bestuiving binnen in het kegeltje plaatsvindt door trillingen, dus niet door insecten die stuifmeel overbrengen.

Veel planten uit de nachtschadefamilie maken solanine aan en zijn giftig. Vooral groene delen (bladeren, stengels, etc.) en bessen van deze planten zijn giftig. Toch kan je goed rijpe tomaten, pepers, aubergines en paprika's gewoon eten. De bloemen zijn in elk geval altijd duidelijk herkenbaar als bloemen uit de nachtschadefamilie, door het kegeltje in het midden.

Schermbloemen-familie

In de volgorde van de foto's hieronder zijn dit: lavas, wortel, knolvenkel en dille bloemen. Aan de bloemschermen herken je direct een plant uit de schermbloemenfamilie. Dat is niet zo moeilijk, ze zien eruit als schermen met groepjes bloemen. Van heel veel schermbloemigen zijn de bloemetjes geelgroen gekleurd waardoor ze niet opvallen. Toch kunnen de schermen eigenlijk niet missen.

Ook peterselie, wortelpeterselie, bleekselderij, knolselderij en bladselderij behoren tot dezelfde familie. Van de meeste soorten kan je ook de zaden gebruiken in de keuken. Dit kan zelfs met de zaden van de reuzenberenklauw, wat uiteindelijk gewoon een lid is van de schermbloemenfamilie. Hoewel de rest van de plant brandblaren kan geven, zijn de zaden ervan gewoon te gebruiken in de keuken.

Let wel op, sommige planten doen zich voor als schermbloemige maar zijn dat niet. Een goed voorbeeld is valeriaan, welke een soort bloemschermpjes maakt. Toch is valeriaan absoluut geen schermbloemige!

Rozen-familie

In de volgorde van de foto's hieronder zijn dit: appel, peer, pruim, perzik, aardbei, braam en framboos met als laatste de naar haar eigen familie vernoemde roos. De bloemen zijn te herkennen aan de sprietjes die uit het midden komen. Deze sprietjes zijn de meeldraden. Aan de uiteinden zitten kleine bolletjes of ovaalronde schijfjes waar stuifmeel vandaan komt.

Veel planten uit deze familie kan je ook ruiken. Je ruikt dan de licht zoete geur, al is die bij de oorspronkelijke roos het sterkst. Bij het fruit is deze geur wat minder, al kan je de bloesem van appels vaak nog wel ruiken. Let in elk geval op de sprietjes. Hieraan herken je overduidelijk een lid van de rozenfamilie. Al het heerlijke tuinfruit komt uit deze plantenfamilie!

Ook de kers en amandel behoren tot de rozenfamilie. Veel soorten uit deze familie zijn fruitbomen. Toch horen ook sommige kleinere planten zoals de aardbei bij deze plantenfamilie. De meeste planten uit de rozenfamilie bloeien graag in groepjes of trosjes met bloemetjes. Bij een enkeling zoals de pruim en perzik, groeien de bloemetjes direct aan de tak of stam zelf.

Lipbloemen-familie

In de volgorde van de foto's hieronder zijn dit: lavendel, munt, kruipmunt, dropplant, citroenmelisse en basilicum bloemen. Zoek je heerlijke kruiden? Dan moet je eens in de lipbloemenfamilie kijken. Veel heerlijk geurende, eetbare kruiden komen uit deze familie. Dit is maar een kleine greep. Ook salie, oregano en nog veel meer heerlijke kruiden komen uit deze familie.

Je herkent bloemen van planten uit de lipbloemenfamilie aan het lipje. Aan de onder- of bovenkant van de bloem steekt een bloemblaadje naar voren. In het bloemetje zelf zitten (vaak 3) meeldraden met een bolletje aan het uiteinde. Veel planten uit deze familie bloeien met bloeistengels waaraan trossen met bloemetjes groeien. Sommigen bloeien gespreid, zoals citroenmelisse en kruipmunt dat doen.

Vlinderbloemen-familie

In de volgorde van de foto's hieronder zijn dit: kapucijners, peulen, doperwten, tuinbonen, slabonen en pinda bloemen. In deze familie kom je veel peulen en bonen tegen. De bloemen hebben allemaal één ding gemeen: Met een beetje verbeelding lijkt het bloemetje op een vlindertje met 2 vleugels en een lijfje. Het lijfje is het gesloten deel in het midden. Qua vorm hebben de bloemetjes vaak iets weg van lipbloemen, maar dat zijn het zeker niet.

Peulen, erwten en kapucijners zijn zelfs zó nauw verwant dat de bloemen vrijwel identiek zijn. Deze drie kunnen allemaal wit, roze, paars of lila bloeien. Bij de pinda (laatste foto) is de vorm van het bloemetje duidelijker te zien. Ook de pinda is eigenlijk een soort peulvrucht die onder de grond groeit.

Zoek je een specifieke plant?

In onze handige moestuin zaaikalender kan je zoeken en filteren. Zo zie je bijvoorbeeld alle planten uit dezelfde familie. Het grootste deel van de planten hebben óók een zaden-foto. Zo zie je direct hoe de zaden eruit zien van ieder plantje!

...of zie ook het artikel zaden herkennen met foto's van zaden!