Veldkers soorten
Veldkers is een piepklein plantje dat vaak als onkruid wordt gezien. Wij weten natuurlijk beter. Dit piepkleine plantje is namelijk gewoon eetbaar en kan in salades worden gegeten. Veldkers kent een aantal verschillende soorten. Er zitten hele leuke tussen. De Pinksterbloem is misschien de meest bekende soort veldkers.
Dit zijn de bekende soorten veldkers die we in het wild tegenkomen:
- Pinksterbloem - Cardamine pratensis
- Kleine veldkers - Cardamine hirsuta
- Bittere veldkers - Cardamine amara
- Bolletjeskers - Cardamine bulbifera
- Springzaadveldkers - Cardamine impatiens
- Bosveldkers - Cardamine flexuosa
Natuurlijk zijn er nog een aantal andere, minder bekende soorten en plantjes die er heel erg op lijken. Zo lijkt de kleine veldkers een beetje op de kleine versie van de waterkers. Dat is echter een heel ander plantje en de blaadjes ervan worden groter. Toch lijkt het blad er wel heel sterk op. Wellicht hebben de twee ergens toch wat verwantschap.
Van alle soorten komt de springzaadveldkers bij ons overmatig voor. Het komt overal op in de potten, bakken en op de grond waaronder zelfs tussen de tegels. Hoewel een heel leuk plantje, kan het zich ook razendsnel door de tuin gaan verspreiden. Omdat het binnen enkele weken van zaadje tot bloei komt, zaait het zichzelf een aantal keren opnieuw uit per seizoen.
Veldkers is meestal slechts een éénjarig plantje maar er zijn een aantal meerjarige soorten. De kleine veldkers en vooral de springzaadveldkers verspreiden zich zeer snel. Binnen enkele weken zijn ze uitgebloeid en verspreiden de zaden zich, die direct ook weer kiemen en binnen enkele weken tot bloei komen.
De kleine veldkers is het meest bekend van gebruik in de keuken. De andere soorten zijn ook goed eetbaar maar worden minder gebruikt. Vaak ook omdat de blaadjes simpelweg kleiner zijn zoals bij springzaadveldkers. Het kleine plantje maakt amper genoeg groen om van te eten en je hebt er dus heel veel van nodig.
Veldkers zaaien en planten
Wanneer kan je veldkers zaaien?
Veldkers zaaien of voorzaaien/voorkiemen kan direct buiten van februari tot oktober.
Als je zaadjes hebt verzameld van de veldkers kan je deze vrijwel overal uitstrooien. De zaadjes kunnen wel ontzettend klein zijn. Onder andere de zaadjes van de springzaadveldkers kan je eigenlijk niet vastpakken. Je kunt zaadjes van veldkers bijna overal uitstrooien.
Daarbij maakt de plek niet echt uit. Bij ons komen de kleine veldkers en de springzaadveldkers vrijwel overal op. Tussen de tuinbonen, in potten en bakken bij de spinazie, echt overal. Vervelend is dat ook niet hoor, de piepkleine plantjes zitten niemand in de weg.
Per vierkante meter kan je ongeveer 629 tot 852 veldkers planten laten groeien in de volle grond. In rijen kan je ongeveer 28 tot 39 veldkers planten per strekkende meter laten groeien in de volle grond.
Veldkers standplaats en verzorgen
Veldkers is absoluut geen veeleisend plantje. Je kunt het werkelijk overal kweken. Oké, bijna overal dan. Het heeft wel wat licht nodig maar op zo wel schaduwrijke als zonnige plekjes groeit het goed. Veldkers groeit ook snel. Omdat het plantje zo klein blijft is het snel uitgegroeid.
Op zeer beschaduwde plekken groeit veldkers mogelijk iets minder goed. De grotere soorten veldkers staan graag wat zonniger. Veldkers komt veel voor in het wild en je hoeft bijna niets te doen om het te verzorgen.
Veldkers combinatieteelt en wisselteelt
Veldkers
Voor het kweken van veldkers hoef je geen wisselteelt te gebruiken.
Veldkers goede buren
Veldkers heeft geen nadrukkelijk goede buren.
Veldkers slechte buren
Veldkers heeft geen nadrukkelijk slechte buren.
Veldkers water geven
Zo lang de grond niet kurkdroog is kan je er veldkers kweken. Maar dan nog, ook op droge grond kan veldkers nog best groeien. Je moet het wel héél bont maken om veldkers dood te krijgen. Het plantje heeft vrijwel geen verzorging nodig. Het regenwater dat er valt is meer dan voldoende.
Veldkers grondsoort en bodem
Veldkers groeit het beste op een kalkrijke en dus alkalische bodem. Een zandgrond heeft de voorkeur. Op kleigrond groeit veldkers minder goed. Dit is slechts een lichte voorkeur. Ook als je hier niet helemaal aan voldoet kan je toch veldkers kweken.
pH
Veldkers tolereert bodems waarvan de pH-waarde tussen deze twee waarden in ligt. Links is zuur en rechts is basisch. Lees ook: Wat is pH?
Veldkers bemesten
Voor het kweken van veldkers hoef je niets te doen. Wel groeit veldkers het beste op een kalkrijke grond. Je zou op zure grondsoorten kalk kunnen strooien maar vereist is dit zeker niet. Het kleine plantje groeit ook op arme grondsoorten verder erg goed.
Daarnaast geldt hetzelfde wat over het algemeen geld voor alle planten. Meer stikstof zorgt voor meer bladvorming als je veldkers kweekt voor het blad. Wanneer pas een stikstofbindende plant is gekweekt of er pas veel stikstof is bemest, maakt veldkers iets meer blaadjes. Dit geldt in principe voor alle planten.
Voor het bemesten van veldkers adviseren we bij benadering de samenstelling stikstof (N), fosfaat (P) en kalium (K) 2-1-1 . Dit is ons advies en geen vereiste. Je kunt zelf mest mengen naar verhouding. Lees ook: Wat is NPK mest?
Veldkers bloei en bestuiven
Wanneer bloeit veldkers? Veldkers bloeit doorgaans van maart tot november.
Er zijn een aantal soorten veldkers, de ene wat groter en de ander wat kleiner. Alle soorten veldkers maken tweeslachtige bloemetjes. Veldkers is dus goed zelfbestuivend. Voor de zaadteelt is het handig om te weten dat je de springzaadveldkers voorzichtig moet oogsten, anders vliegen de zaadjes alle kanten op.
En die zaadjes zijn ontzettend klein. Om maar even een idee te geven van hoe klein de zaadjes zijn:
En die piepkleine zaadjes komen uit bijna net zo kleine zaaddoosjes. Dit lijken op piepkleine peulvruchtjes en ze verschijnen zeer kort na de bloei. Hieronder zie je de zaaddoosjes van de springzaadveldkers. Wanneer je ze aanraakt en ze zijn rijp dan springen ze open. De piepkleine zaadjes vliegen eruit.
Het lijkt mij duidelijk waarom de Latijnse naam Cardamine impatiens is. Die ongeduldige springzaadveldkers toch!
Wanneer veldkers oogsten
Wanneer kan je veldkers oogsten? Doorgaans doe je dit van maart tot december.
Zo wel de blaadjes als de bloemen van veldkers zijn eetbaar en kan je dus plukken, maar één plantje is wel erg klein. Ten minste, als je een van de kleinere soorten veldkers neemt. Maar eigenlijk is geen enkel soort veldkers echt groot te noemen.
Gedurende de hele groei kan je blaadjes oogsten en na de bloei kan je de bloemetjes afknippen. Als je er een aantal uit laat bloeien heb je tevens zaadjes voor de volgende keer dat je veldkers wilt zaaien.
Veldkers gebruiken en bewaren
Veldkers smaakt zoet-pittig en bittere veldkers heeft een bitter smaakje. De smaak van veldkers heeft ook iets weg van mosterd en peper, vergelijkbaar met de smaak van tuinkers. Dit maakt veldkers uitstekend voor in verschillende salades. Je kunt het ook als garnering gebruiken.
Veldkers houdbaarheid
Veldkers oogst je bij voorkeur zo kort mogelijk voor je het gaat gebruiken, je kunt het namelijk niet heel lang bewaren. Mocht je het toch willen bewaren, dan blijft veldkers het lekkerste in de groentelade van de koelkast.
Veldkers ziektes en plagen
Omdat veldkers zo klein is en snel groeit heeft ongedierte vrijwel geen kans. Veldkers heeft in principe nergens last van. Tijdens de bloei worden de blaadjes vaak dieprood, bordeauxrood en donker van kleur. Dit is normaal, alle energie gaat dan naar de bloei.
De meeste diertjes zoals slakken eten niet van veldkers. Waarschijnlijk omdat dit pittig kan zijn. Een goed afweermechanisme van dit kwetspare tuinplantje. Schimmels en ziektes komen bijna niet voor.