Pimpernel soorten
Er zijn een paar soorten pimpernel die hier voorkomen. Dat zijn de kleine pimpernel (Sanguisorba minor) en de grote pimpernel (Sanguisorba officinalis). De tweede wordt in de geneeskunde veel gebruikt. De eerste kom je vaker tegen in de keuken en is makkelijker thuis te kweken, ook bij minder ruimte.
Van oorsprong komt pimpernel uit het Middellandse Zeegebied maar deze komt inmiddels op veel meer plekken voor in Europa. Kleine pimpernel wordt meestal een halve meter hoog. Grote pimpernel kan met voldoende ruimte meer dan een meter hoog worden.
Pimpernel zaaien en planten
Wanneer kan je pimpernel zaaien?
Pimpernel zaaien of voorzaaien/voorkiemen kan direct buiten van april tot juni en van september tot oktober.
Pimpernel zaaien of voorzaaien/voorkiemen kan onder glas van maart tot april.
Wanneer kan je pimpernel planten?
Pimpernel planten of uitplanten op de bestemde plek kan buiten van maart tot juli en van september tot november.
Pimpernel is tegenwoordig op meerdere plekken te koop als plant. Leuker is natuurlijk om het zelf te zaaien. Dit is overigens ook best eenvoudig. Liever doe je dit wel direct op de bestemde plek, want pimpernel maakt een penwortel. Dit maakt het plantje lastig te verspenen. Je kunt pimpernel beter niet voorzaaien, of in diepe kweekpotjes.
Pimpernel direct in de vollegrond
Maak wat gaatjes in de grond van ongeveer een halve centimeter diep. Dat is voldoende voor de zaden. Stop in elk gaatje twee of drie zaden zodat overal iets opkomt straks, en druk de gaatjes weer dicht. Je hoeft niet heel diep te zaaien. Als de kiemplantjes zijn opgekomen haal je wat plantjes weg, tot je er steeds één overhoudt. Zorg voor genoeg afstand tussen de plantjes.
Zaai pimpernel altijd op een plekje waar je het lange tijd kan laten staan. Pimpernel is namelijk een meerjarig plantje. Dat geldt voor zo wel de grote pimpernel als de kleine pimpernel.
Pimpernel zaaien in kweekpotjes
Hoewel niet aan te raden, kan je pimpernel ook voorzaaien. Zo kan je eerder beginnen met zaaien en oogst je langer. Handig is het helaas niet omdat pimpernel dus een penwortel maakt. Doe je het toch, gebruik dan diepe kweekpotjes. Deze kan je vullen met zaaigrond. Druk de zaaigrond goed aan en maak in elk potje een gaatje van ongeveer een halve centimeter diep.
In elk kweekpotje zaai je ongeveer drie zaadjes, net als in de vollegrond in gaatjes. Druk de gaatjes na het zaaien weer dicht. Gebruik daarbij niet te veel aarde. als de plantjes eenmaal zijn opgekomen kan je er wat weghalen. Doe dit tot je één zaailing per potje over hebt gehouden. Deze kan je verder laten groeien. In het latere voorjaar kan je de jonge plantjes buiten zetten op hun definitieve plekjes.
Pimpernel zaaien in het najaar
Je kunt pimpernel ook in het najaar zaaien. Vanzelfsprekend oogst je dan pas in het volgende jaar. Het kan handig zijn om het plantje het eerste jaar een voorsprong te geven. Je kunt dan volgend jaar eerder oogsten, mocht je dit jaar geen pimpernel hebben gezaaid. Zaaien in het najaar kan je op dezelfde manier doen als eerder uitgelegd.
Per vierkante meter kan je ongeveer 9 tot 13 pimpernel planten laten groeien in de volle grond. In rijen kan je ongeveer 3 tot 5 pimpernel planten per strekkende meter laten groeien in de volle grond.
Pimpernel standplaats en verzorgen
Pimpernel is een meerjarig plantje. Kies dus een geschikt plekje uit waar pimpernel kan blijven staan. Geef daarbij wat extra aandacht aan de grondsoort en kijk of deze geschikt is. Pimpernel doet het goed in de volle zon maar kan ook prima in de halfschaduw groeien. Dit maakt weinig verschil.
Je kunt pimpernel tijdens de winter bescherming geven. Hoewel pimpernel redelijk winterhard is, kan bescherming bij zeer strenge vorst geen kwaad. Het komt niet vaak voor dat het zo koud wordt maar wees er dus wel op bedacht. Het kan voorkomen dus het is niet geheel ondenkbaar dat pimpernel sommige winters misschien niet zal overleven.
Over het algemeen zullen de meeste winters warm genoeg zijn en kan je pimpernel laten staan, zonder extra bescherming.
Pimpernel combinatieteelt en wisselteelt
Pimpernel
Voor het kweken van pimpernel hoef je geen wisselteelt te gebruiken.
Pimpernel goede buren
Pimpernel heeft geen nadrukkelijk goede buren.
Pimpernel slechte buren
Pimpernel heeft geen nadrukkelijk slechte buren.
Pimpernel water geven
Over het algemeen heeft pimpernel niet veel water nodig. Zorg dat de grond niet langdurig droog blijft. Geef dus af en toe water zodat de grond niet helemaal opdroogt. Je kunt pimpernel tijdens de bloei wat minder water geven. Kweek je pimpernel in potjes of bakjes dan geef je natuurlijk meer water. Potten en bakken drogen snel uit in de zon en met warm zomerweer.
Pimpernel grondsoort en bodem
Pimpernel kan goed groeien op een droge tot licht vochtige grond. Vergeet het plantje niet, maar zet deze op een geschikte grond. Belangrijk is dat deze grond kalkhoudend is. De grond mag zanderig zijn maar ook kleigrond kan goed werken, zo lang deze wederom kalkhoudend is.
pH
Pimpernel tolereert bodems waarvan de pH-waarde tussen deze twee waarden in ligt. Links is zuur en rechts is basisch. Lees ook: Wat is pH?
Pimpernel bemesten
Omdat pimpernel graag op een kalkrijke grond staat, raad ik sterk aan om regelmatig kalk te strooien. Zeker op een zure grond kan je niet zonder kalk. Pimpernel groeit niet graag op zure grond. Mocht je zure grond hebben dan kan je pimpernel waarschijnlijk beter in een potje met eigen grond zetten.
Voor het bemesten van pimpernel adviseren we bij benadering de samenstelling stikstof (N), fosfaat (P) en kalium (K) 8-12-10 . Dit is ons advies en geen vereiste. Je kunt zelf mest mengen naar verhouding. Lees ook: Wat is NPK mest?
Pimpernel bloei en bestuiven
Wanneer bloeit pimpernel? Pimpernel bloeit doorgaans van mei tot september.
Pimpernel kan soms twee keer in het jaar bloeien. Dit gebeurt dan in het late voorjaar en nogmaals in de late zomer. In het midden van de zomer bloeit pimpernel dan een tijdje niet. Vanaf het middelvroege tot late voorjaar of zelfs het begin van de zomer, kan pimpernel gaan beginnen met bloeien.
Als pimpernel bloeit is de plant zeer aantrekkelijk voor bestuivende insecten, maar in het bijzonder voor vlinders. Ze komen massaal op dit plantje af tijdens de bloeiperiode.
Wanneer pimpernel oogsten
Wanneer kan je pimpernel oogsten? Doorgaans doe je dit van maart tot november.
Van pimpernel kan je in principe het hele jaar oogsten. Het plantje is redelijk winterhard maar ook wintergroen. Ook in de winter blijven de blaadjes dus zitten. Ze groeien dan alleen niet aan. Dat gebeurt pas weer in het voorjaar. Pluk dus liever niet te veel tijdens de winter. Dan houd je wat over in het voorjaar. Voor het plantje zelf maakt dit niet heel veel uit.
Pimpernel gebruiken en bewaren
Pimpernel staat goed bekend om de geneeskrachtige, bloedstelpende werking. In de natuurgeneeskunde wordt pimpernel zo nu en dan toegepast. Je kunt pimpernel ook heel goed in de keuken gebruiken. Daar kan je het op dezelfde manieren gebruiken als peterselie. Het blad is bijna net zo veelzijdig te noemen.
Het blad van de kleine pimpernel, maar ook van de grote pimpernel, doet qua smaak denken aan komkommer. In een salade is het dus niet heel gek om pimpernel te verwerken. Pimpernel kan daarnaast ook goed als smaakmaker in wijn worden gedaan. Pimpernel werd vroeger al op deze manieren gebruikt.
Daarnaast heeft pimpernel een ontstekingsremmende werking. Zo kan het bijvoorbeeld worden gebruikt in de vorm van thee. Hier kan je pimpernel ook voor drogen. Gedroogde blaadjes kan je verpulveren en in theezakjes doen.
Pimpernel houdbaarheid
Na het oogsten kan je pimpernel het beste direct gebruiken. Het blijft niet al te lang vers. Je kunt de blaadjes ook pas plukken wanneer je deze nodig hebt. Verder kan je de blaadjes van pimpernel drogen. Zo kan je deze tot minimaal een jaar bewaren in een gesloten potje of bakje.Pimpernel snoeien
Wanneer kan je pimpernel snoeien? Doorgaans doe je dit van oktober tot november.
Het snoeien van pimpernel is niet nodig. Wel kan je elk najaar de bloeistengels afknippen, of zelfs de hele plant bij de grond afknippen om deze in vorm te houden. Het is dus niet nodig maar kan wel bijdragen aan een nieuwe, schone groei in het komende voorjaar. De groei staat stil gedurende de winter en komt vroeg in het voorjaar weer op gang.Pimpernel ziektes en plagen
Voor diverse soorten vlinders is pimpernel zeer aantrekkelijk. Van ongedierte heeft pimpernel niet zo veel last. Het plantje heeft echter ook geen afschrikkende werking op plaagdiertjes zoals bladluis. Een vrij neutraal plantje dus, zou je kunnen zeggen. Bij uitzondering kan er soms een kwaaltje ontstaan.
Zo kan pimpernel heel soms last krijgen van meeldauw, al komt dit over het algemeen weinig voor. Meestal gebeurt dit in het koude najaar en gaat het vanzelf weer weg. Tijdens dezelfde (vochtige) periode kan pimpernel soms ook last krijgen van de bladvlekkenziekte.
Soms kom je slakken of luizen tegen, maar ook dit is slechts bij uitzondering. Meestal groeit pimpernel zonder problemen en zijn eventuele problemen ook vanzelf weer snel opgelost.
