Venkel soorten
Doorlevende venkel, gewone venkel of venkelkruid is een ondersoort van knolvenkel. In tegenstelling tot knolvenkel maakt doorlevende venkel geen knol onderaan de plant. Doorlevende of gewone venkel wordt ook wel venkelkruid genoemd omdat je het als kruid gebruikt, meestal voor thee.
Omdat venkelkruid of gewone venkel een ondersoort is van knolvenkel, is ook de verzorging bijna helemaal identiek. Het grote verschil is dat doorlevende venkel een meerjarige plant is. En natuurlijk het ontbreken van de knol zoals eerder genoemd. Gewone venkel mag ook gewoon bloeien, in tegenstelling tot knolvenkel. Daarbij heb je het liever niet.
Doorlevende of gewone venkel komt soms ook in het wild voor. Op de meeste plekken is venkelkruid best zeldzaam. Zeker als je de bronsbladige soort zoekt. Dit soort komt hier minder voor. Het is een prachtige plant met fijn loof en herkenbare bronskleurige, bruinachtige blaadjes (loof).
Venkel zaaien en planten
Wanneer kan je venkel zaaien?
Venkel zaaien of voorzaaien/voorkiemen kan direct buiten van maart tot mei.
Venkel zaaien of voorzaaien/voorkiemen kan onder glas van maart tot april.
Wanneer kan je venkel planten?
Venkel planten of uitplanten op de bestemde plek kan buiten van april tot juni.
Bekijk ook het venkel zaaien stappenplan met video
Omdat venkelkruid of doorlevende venkel geen knol maakt mag deze gewoon bloeien. Je hoeft dus geen rekening te houden met de langste dag van het jaar. Zaaien kan daarom al vroeg in het voorjaar. Je kunt dan hetzelfde jaar nog een oogst verwachten. Gedurende de hele groei kan je het loof van de plant plukken om te gebruiken.
Venkelkruid kan je zaaien. Na de bloei zaait het zichzelf vaak opnieuw uit. Het is overigens een leuke, vaste plant voor in de groenteborder. Venkel, doorlevende venkel of venkelkruid kan je binnen voorzaaien, maar ook later direct op de bestemde plek of buiten in potjes. In principe hoef je dat maar één keer te doen. De winterharde plant komt elk jaar opnieuw op.
Per vierkante meter kan je ongeveer 9 tot 13 venkel planten laten groeien in de volle grond. In rijen kan je ongeveer 3 tot 5 venkel planten per strekkende meter laten groeien in de volle grond.
Venkel standplaats en verzorgen
Net als knolvenkel staat ook doorlevende venkel of venkelkruid graag in de volle zon. Ook de halfschaduw is nog oké maar geef het plantje niet te weinig zon. Buiten dat is doorlevende venkel geen veeleisend plantje. Elk voorjaar komt deze opnieuw op. Elk najaar sterft de plant bovengronds af.
Ook de plantafstand mag je ruim interpreteren. Dat wil zeggen, als je doorlevende venkel dichter op elkaar zet groeit deze ook goed. De stengels worden dan vaak iets langer en de hele plant iets smaller. Zo lang het plantje genoeg ruimte heeft om groot en sterk te worden, is er geen probleem.
Bedenk je wel goed waar je doorlevende venkel wilt planten. Kies een geschikte plek uit met geschikte grond. Doorlevende venkel blijft er namelijk wat jaartjes staan.
Venkel combinatieteelt en wisselteelt
Venkel
Voor het kweken van venkel hoef je geen wisselteelt te gebruiken.
Venkel goede buren
Venkel kweken kan goed samen met
andijvie,
groenlof,
roodlof,
witlof,
als je gebruik maakt van combinatieteelt.
Venkel slechte buren
Venkel kweken gaat liever niet samen met
kropsla,
pronkboon,
slaboon,
tomaat,
tuinboon,
veldsla,
als je gebruik maakt van combinatieteelt.
Venkel water geven
Doorlevende venkel heeft geen knol die zich met water moet vullen. Toch kan je beter niet te weinig water geven. Net als knolvenkel maakt ook doorlevende venkel namelijk dikke stengels. Deze vullen zich ook met vocht. Geef venkelkruid of doorlevende venkel genoeg water. Zeker in de zomer kan je beter iets meer geven.
Venkel grondsoort en bodem
Geef venkelkruid (doorlevende venkel) een licht vochtige bodem om op te groeien, welke niet te snel nat wordt of te lang nat blijft na een regenbui. Voeg extra veel compost en organisch materiaal toe aan de bodem om deze meer humus te geven en voedzaam te maken. Voor venkelkruid is het vooral belangrijk dat deze rijk is aan voedingsstoffen.
Doorlevende venkel groeit eigenlijk alleen echt goed in de vollegrond. Je kunt het in potten proberen, maar de plant maakt een vrij dikke penwortel. Deze heeft dus de ruimte nodig en groeit vooral de diepte in.
pH
Venkel tolereert bodems waarvan de pH-waarde tussen deze twee waarden in ligt. Links is zuur en rechts is basisch. Lees ook: Wat is pH?
Venkel bemesten
Afhankelijk van waar je doorlevende venkel voor kweekt, kan je hier de bemesting op afstemmen. Omdat doorlevende venkel op een vast plekje blijft staan, moet je de voedingsstoffen soms weer even aanvullen. Het kiezen van een geschikte bemesting is dan belangrijk.
Kweek je venkel vooral voor het loof dan kan je meer stikstof geven. De plant maakt zo grotere stengels en meer loof aan. De teelt voor de zaden vereist vooral meer fosfaat. Dit geef je liever in het vroege voorjaar en zeker als het plantje nog jong is. Dan neemt venkel de meeste fosfaat op, ook voor later.
Doorgaans zal een gebalanceerde meststof genoeg zijn. Je kunt daar dan een algemene moestuin-mest voor gebruiken. Wel zit daar vaak meer stikstof in, wat misschien iets is om rekening mee te houden. Ook meststoffen voor (geurende) kruiden werken vaak goed.
Voor het bemesten van venkel adviseren we bij benadering de samenstelling stikstof (N), fosfaat (P) en kalium (K) 0-0-0 . Dit is ons advies en geen vereiste. Je kunt zelf mest mengen naar verhouding. Lees ook: Wat is NPK mest?
Venkel bloei en bestuiven
Doorlevende venkel bloeit bijna elk jaar. Omdat de plant geen knol maakt die dan open gaat staan, maakt dit niet uit. Je kunt doorlevende venkel dus gerust laten bloeien. Doorschieten is prima.
Voor de zaadteelt, of zaadoogst voor in de keuken, wil je juist dat doorlevende venkel gaat bloeien. Dit gaat nagenoeg vanzelf. Net als knolvenkel is gewone venkel eenhuizig en maakt deze tweeslachtige bloemetjes. De bloemschermen worden vooral door bijtjes en zweefvliegen druk bezocht. Het is een zeer aantrekkelijke plant voor insecten.
Omdat doorlevende venkel zelfbestuivend is hoef je dus niet zo veel te doen voor de zaadteelt of -oogst.
Wanneer venkel oogsten
Wanneer kan je venkel oogsten? Doorgaans doe je dit van mei tot oktober.
Je kunt een langere periode doorlevende venkel oogsten. Dat is het grote voordeel van doorlevende venkel, de plant sterft niet af omdat je deze moet afsnijden voor de knol. Je snijd gewoon wat loof en stengels af die je wilt gebruiken. De rest laat je staan. Zo groeit de plant verder en oogst je er later (of volgend jaar) weer opnieuw van.
Natuurlijk kan je ook de hele plant uit de grond trekken en de wortel gebruiken. Deze is erg gezond net als bij knolvenkel. Het is misschien wel handiger om daar knolvenkel voor te gebruiken. Die plant kweek je toch voor de knol en dan snijd je gewoon de wortel los, om deze ook te gebruiken. Doorlevende venkel is meerjarig en maak je met de worteloogst direct van kant.
Het is dus leuk om doorlevende venkel te besparen om er langer van te genieten.
Venkel gebruiken en bewaren
Doorlevende venkel kan je op dezelfde manieren gebruiken als knolvenkel. Behalve de knol natuurlijk, want die is er niet. Het loof en de stengels zijn beiden goed te gebruiken in de keuken. Bovendien wordt venkelkruid of doorlevende venkel als snijbloem gebruikt. Zo wel het loof als de bloemschermen zijn hier geschikt voor.
Net als bij knolvenkel worden ook de bloemetjes en vooral de zaden gebruikt. De zaden kan je op dezelfde manier gebruiken als de zaden van knolvenkel. Bijvoorbeeld door de gesneden witte kool bij het inmaken tot zuurkool.
Over het algemeen smaakt bronsbladige venkel iets minder sterk dan de groene variëteit. De bronsbladige wordt dus vaker voor de sier gebruikt, maar is evengoed eetbaar. De smaak van alle soorten venkel zijn anijsachtig. Kruidig en een beetje dropachtig, net als knolvenkel.
Doorlevende venkel als kruiden
Met name het loof wordt als kruid gebruikt. Je kunt het goed drogen. Meestal wordt er thee gezet van venkel. Dit is vrijwel identiek aan venkelthee van het loof van knolvenkel. Als kruid zou het geneeskrachtige eigenschappen hebben. Zo zou het met name goed werken bij klachten met betrekking tot de spijsvertering, bij maag- en darmklachten.
Doorlevende venkel als groente
Als groente wordt gewone venkel ook op dezelfde manieren gebruikt als gewone venkel. Het blad en de stengels kunnen goed als garnering bij een salade. De stengels kunnen worden gebruikt bij het maken van soep.
Venkel houdbaarheid
In de koelkast blijft venkelkruid, het loof -mits ongesneden- enkele dagen tot maximaal een week houdbaar. Dit lukt het beste als het wordt bewaard in een goed gesloten potje of bakje. Het kruid kan evengoed worden ingevroren in de diepvries en blijft dan nog ten minste een jaar houdbaar. Om dit vervolgens te gebruiken doe je dit het beste direct uit de vriezer. Als groente -de verdikking onderaan de plant- blijft venkelkruid ongeveer één week houdbaar in de koeling. Je kunt het evengoed invriezen om het tot een jaar te kunnen bewaren.
Venkel snoeien
Venkel ziektes en plagen
Venkelkruid kent weinig vijanden en is in principe nauwelijks vatbaar voor schimmels, ziektes en plagen. Ook doorschieten is bij venkelkruid geen enkel probleem, omdat de plant voor het loof of de zaden wordt gekweekt. Luizen komen mogelijk een enkele keer voor op de plant, maar dat is eerder bij gebrek aan iets beters.
